Wieża Bismarcka w Ostródzie to fascynujący zabytek architektury, który stanowi ważny element krajobrazu kulturowego Warmii i Mazur. Ta imponująca budowla, wznosząca się na północnym brzegu Jeziora Drwęckiego, przyciąga turystów nie tylko swoją historią, ale także pięknymi widokami, jakie można podziwiać z jej tarasu. Spacerując po malowniczych terenach Ostródy, trudno przeoczyć tę charakterystyczną wieżę, która od ponad wieku góruje nad okolicą, będąc niemym świadkiem burzliwej historii tych ziem.
Historia powstania wieży
Wieża Bismarcka w Ostródzie została zbudowana w 1902 roku, a jej uroczyste otwarcie miało miejsce 1 kwietnia, dokładnie w 87. urodziny Ottona von Bismarcka. Budowa rozpoczęła się wiosną 1901 roku z inicjatywy Zarządu Związku Poległych Bojowników, którzy zbiórkę funduszy rozpoczęli już w 1899 roku. Była to pierwsza tego typu budowla w Prusach Wschodnich, co nadaje jej szczególne znaczenie historyczne.
Warto zaznaczyć, że na miejsce budowy wybrano malowniczą przestrzeń pomiędzy jeziorem Drwęckim a Parkiem Collisa, co zapewniało doskonałą ekspozycję i widoczność wieży z różnych punktów miasta. Całkowity koszt budowy wyniósł 18 tysięcy marek, które zostały zebrane z darowizn mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców. Głównym wykonawcą była firma Carla Podolla, a projekt stworzył lokalny architekt o nazwisku Gruhl.
Architektura i konstrukcja
Wieża Bismarcka w Ostródzie zachwyca swoją monumentalną konstrukcją i przemyślanym projektem. Całkowita wysokość budowli wynosi imponujące 21 metrów. Podstawa ma kształt płasko zakończonej piramidy o wysokości 4 metrów, zbudowanej na planie kwadratu. Z tej solidnej podstawy wyrasta okrągła wieża o średnicy 4 metrów.
Do budowy wykorzystano ciosane kamienie narzutowe, co nadaje wieży charakterystyczny, surowy wygląd doskonale wpisujący się w krajobraz Mazur. Pierwotnie na szczycie wieży znajdowała się miedziana misa ogniowa, w której rozpalano ogień w urodziny Bismarcka, a później również podczas nocy świętojańskiej. Od strony jeziora można było podziwiać metrowej wysokości płaskorzeźbę Bismarcka wykonaną z brązu.
Na pierwszym piętrze znajdują się wejścia, na drugim niegdyś były balkony od strony południowej i zachodniej, a trzecie piętro pełni funkcję platformy widokowej, z której rozciąga się zapierający dech w piersiach widok na jezioro Drwęckie i okoliczne tereny.
Przemiany na przestrzeni lat
Wieża Bismarcka w Ostródzie przeszła kilka istotnych przebudów i remontów, które zmieniły jej pierwotny wygląd. Pierwsza znacząca przebudowa miała miejsce w 1923 roku (według niektórych źródeł w 1925 roku). Wtedy to usunięto hall wejściowy, a na murze fundamentowym zbudowano pergolę. Wyburzono również balkony i zlikwidowano wejście od strony zachodniej.
Podczas tych prac blaszane daszki zastąpiono kamiennymi, przebudowano wejście oraz dodano misę ogniową. Wymieniono także drewniane schody. Przebudowa odbyła się według planu autorstwa Ottona Fessera, zasłużonego dla Ostródy architekta i miejskiego urzędnika, który chciał nadać wieży bardziej nowoczesny wygląd.
W roku 1975 usunięto misę ogniową i płaskorzeźbę Bismarcka, co znacząco zmieniło charakter budowli. Kolejny remont miał miejsce w 1993 roku, a ostatni w latach dwudziestych XXI wieku, kiedy to wieża przeszła w ręce prywatnego inwestora.
Znaczenie historyczne
Wieże Bismarcka były wznoszone w latach 1869-1934, głównie na terenie ziem pruskich i niemieckich, ale również w różnych częściach świata, gdzie znajdowały się kolonie lub diaspory niemieckie. Miały one na celu upamiętnienie postaci Ottona von Bismarcka, który odegrał kluczową rolę w procesie zjednoczenia Niemiec w XIX wieku.
Warto zaznaczyć, że łącznie na całym świecie wzniesiono blisko 240 tego typu budowli, od Chile, przez Papuę-Nową Gwineę, po Kamerun. Do naszych czasów zachowało się jednak niewiele z nich. Podobna do ostródzkiej wieża została wybudowana między innymi w Srokowie na Diablej Górze w powiecie kętrzyńskim. Obie wieże są niemal rówieśniczkami, choć ostródzka jest o około 6 miesięcy starsza.
Okolice wieży
Wieża Bismarcka w Ostródzie jest usytuowana w niezwykle malowniczym miejscu. Znajduje się na północnym brzegu miejskiej części Jeziora Drwęckiego, przy współczesnym Stadionie Piłkarskim. W przeszłości w tym miejscu znajdowała się restauracja, a przy brzegu pomost i mała przystań pasażerska, do której dobijały i cumowały statki pasażerskie.
Na północ od wieży rozciąga się park miejski, po wschodniej stronie znajdują się boiska sportowe, a po zachodniej kiedyś była plaża miejska. Cały ten obszar tworzy wspaniałą przestrzeń rekreacyjną, idealną do spacerów i odpoczynku na łonie natury.
Dziś wieża stanowi ważny punkt orientacyjny i atrakcję turystyczną Ostródy. Z jej tarasu widokowego można podziwiać panoramę miasta, jezioro Drwęckie oraz okoliczne lasy i wzgórza, co czyni ją popularnym miejscem wśród miłośników fotografii i pięknych widoków.
Informacje dla odwiedzających: – Wieża Bismarcka jest dostępna dla zwiedzających przez cały rok. – Godziny otwarcia: od 10:00 do 18:00 w sezonie letnim (maj-wrzesień) oraz od 10:00 do 16:00 w sezonie zimowym (październik-kwiecień). – Bilet wstępu kosztuje 10 zł dla dorosłych i 5 zł dla dzieci i młodzieży. – Dojazd: wieża znajduje się około 15 minut spacerem od centrum miasta. Można dojechać autobusem miejskim (linia 2 i 5) do przystanku „Park Miejski” i stamtąd przejść pieszo około 5 minut. – W pobliżu znajduje się parking dla samochodów osobowych. – Warto zabrać ze sobą aparat fotograficzny, aby uwiecznić piękne widoki z tarasu widokowego. – Na miejscu dostępne są materiały informacyjne w języku polskim, angielskim i niemieckim.
Współczesne znaczenie wieży
Dziś Wieża Bismarcka w Ostródzie pełni przede wszystkim funkcję atrakcji turystycznej i punktu widokowego. Jest to miejsce chętnie odwiedzane zarówno przez turystów, jak i mieszkańców miasta. Wieża stanowi również ważny element dziedzictwa kulturowego regionu, przypominając o skomplikowanej historii tych ziem.
Co ciekawe, pomimo kontrowersyjnej postaci, której poświęcona jest wieża (Otto von Bismarck był znany z niechęci wobec Polski i Polaków), mieszkańcy Ostródy niezmiennie nazywają tę budowlę Wieżą Bismarcka, dokładnie tak, jak czynili to przedwojenni mieszkańcy miasta. Świadczy to o szacunku dla historii miejsca, niezależnie od politycznych konotacji.
W ostatnich latach wieża przeszła renowację, która przywróciła jej dawny blask i zapewniła bezpieczeństwo zwiedzającym. Dzięki temu może ona nadal cieszyć oczy turystów i stanowić dumę mieszkańców Ostródy.
Okoliczne atrakcje
Wieża Bismarcka to niejedyna atrakcja w okolicy. Będąc w Ostródzie, warto również odwiedzić zamek krzyżacki, Kanał Ostródzko-Elbląski (uznawany za cud techniki XIX wieku), czy też wybrać się na rejs po jeziorze Drwęckim. Wszystkie te miejsca tworzą wspaniałą trasę turystyczną, która pozwala lepiej poznać historię i piękno tego regionu.
Okolice wieży to również doskonałe miejsce do aktywnego wypoczynku. Można tu uprawiać różne sporty wodne, wybrać się na wycieczkę rowerową wokół jeziora lub po prostu cieszyć się spokojem i pięknem mazurskiej przyrody.
Wieża Bismarcka w Ostródzie to miejsce, które łączy w sobie historię, architekturę i piękno natury. Stanowi ona doskonały punkt wyjścia do odkrywania uroków Warmii i Mazur oraz poznawania fascynującej historii tego regionu.
Podsumowanie
Wieża Bismarcka w Ostródzie to niezwykły zabytek, który mimo upływu ponad stu lat od jego powstania, nadal zachwyca swoją monumentalną konstrukcją i historią. Ta 21-metrowa budowla, wzniesiona z ciosanych kamieni narzutowych, stanowi nie tylko świadectwo burzliwej historii regionu, ale również wspaniały punkt widokowy, z którego można podziwiać panoramę miasta i jeziora Drwęckiego.
Odwiedzając Ostródę, nie sposób pominąć tej charakterystycznej wieży, która jest jedną z niewielu zachowanych tego typu budowli na świecie. Jej historia, architektura oraz malownicze położenie sprawiają, że jest to miejsce wyjątkowe, które na długo pozostaje w pamięci. Niezależnie od pory roku, Wieża Bismarcka oferuje niezapomniane wrażenia i stanowi doskonały punkt na mapie turystycznej Warmii i Mazur.